Суйӧрсайса Европаын территория серти медся ыджыд канмуыс — Прансуз Республика.

1. Мыйӧн торъялӧ мувыв куйланногыс Прансузмулӧн да орчча Ыджыд Бритмулӧн? 2. Климат карта серти тӧдмалӧй, канму кутшӧм юкӧнас медуна усьӧ енэжваыс.

Ывлавыв. Прансузмулысь пӧшти джынсӧ (войвыв да рытыввыв) босьтӧны мууджалӧмлы лӧсялана шыльыдінъяс. Асыв-лунвыв юкӧнын кызвыйӧ вывтасінъяс да гӧраяс. Медся джуджыд гӧраяс — Альпъяс (альп, альб «джуджыд гӧра»). Испаниякӧд суйӧр дорті нюжвидзӧны Пиренейяс. Налӧн пӧкатъяс вылын альпса да альпувса кодь видзьяс лоӧны гожся пӧскӧтинаӧн. Джуджыд гӧраяс, кӧні каналӧны ёсь йыла йывъяс, кыртаяс, йи да лым, — туризм да альпинизм сӧвмӧмӧн мир пасьтала тӧдса районъяс.

Мупытшса перъянторъясысь Прансузму медъёна озыр кӧрт рудаӧн, из шомӧн, лемень сырьёӧн — бокситӧн да калий совъясӧн. (Комплекс карта вылысь аддзӧй налысь куйлӧдъяссӧ). Но мусир-биаруыс этша, канмулы ковмылӧ найӧс суйӧр сайысь ньӧбны.

Канмулӧн ыджыдджык юкӧнын медсясӧ шӧркодя шоныд да саридзвывса климат. Атлантика океанлӧн тӧдчӧмыс медъёна тыдалӧ рытыввылын, кӧні тшӧкыдӧсь букыша лунъяс да океансянь тӧвъяс. Мушӧр саридз дорын гожӧмыс жар да кос, тӧлыс шоныд да улис. Тані куйлӧ курортъяса ыджыд район — Лӧзвадор.

Прансузмуын уна ю, Альпъясын — мича тыяс. Гӧравыв юяс вылын лэптӧма ГЭС-яс, кодъяс сетӧны канмуын перъяна став электроэнергияысь коймӧд пайсӧ. Прансузмуын медкузь ю — Луара. Сідзжӧ нималӧ и Сена, код вылын сулалӧ канмулӧн юркар — Париж.

Прансузмуын ывлавывсӧ ёна вежӧма мортӧн. Вӧръяс кольӧмаӧсь медсясӧ Альпъясын. На пиысь унаыс, торйӧн кӧ канму лунвылын, сотчывлӧма пӧжаръяс дырйи.

Мушӧр саридз бердын важ быдмӧгуловсӧ вӧлі вежӧма морт ки помысь пуктӧмӧн. Пӧрӧдӧм вӧр местаын быдмӧны оливки расъяс, виноград кустъяс, апельсин да лимон садъяс. Альпъясын да Пиренейясын, саридз дор муясын ывлавыв гӧгӧртас видзӧм могысь лӧсьӧдӧма заповедникъяс да войтыр паркъяс.

Йӧзыс олӧны канму пасьтала пӧшти ӧтсямаа. Прансузъяс кындзи канмуын олӧ некымын миллион иностранеч. Найӧ воисны мукӧд канмуясысь — Италияысь, Испанияысь, Португалияысь, а сідзжӧ Алжирысь — удж корсьӧм могысь.
Канмуын ывлавывлӧн аслыспӧлӧслунъяс — шӧркоддьӧм температура, тырмана енэжва — зэв туянаӧсь видз-му овмӧс нуӧдны. Сиктса олысьыс унджык Ыджыд Бритмуын серти, кӧть и йӧз лыдыс сэні пыр чинӧ. Ичӧт грездъясын мукӧддырйи дзик ӧткымын керка-карта и эм. Но унджык йӧзыс олӧны неыджыд каръясын. Канмулӧн Париж юркар — мирса медыджыд да медмича каръяс пӧвстын.

Прансузму — бура сӧвмӧм индустрияа канму. Медсясӧ сӧвмӧма канмуын машина вӧчӧм: лэдзӧны самолётъяс, автомобильяс, саридз карабъяс да мукӧд транспорт. Лӧсьӧдӧма космосвывса промышленносьт. Став мир пасьтала тӧдсаӧсь прансуз парфюмерия да баситчантор, зэв лӧсьыд да мича паськӧм да кӧмкот.

Видз-му овмӧс пӧшти тырмымӧн могмӧдӧ канмусӧ сёян-юанӧн. Сюра гырысь скӧт лыд серти Прансузмуыд медводдза местаын Европаас. Медшӧр видз-му культураыс — шобді. Сійӧс кӧдзӧны медсясӧ канму войвылын, а лунвылын, кӧні жарджык, вевтыртӧ кукуруза. Прансузму нималӧ аслас садъясӧн да виноградникъясӧн. Войвылын яблӧг да вишня быдтан уна сад, а шондіа лунвылын чукӧртӧны персикъяс, абрикосъяс, маслинаяс. Мушӧр саридз бердса уна сюрс овмӧсын крестьяна быдтӧны вузалӧм вылӧ дзоридзьяс. Тасянь найӧс нуӧны самолётъясӧн канму быд пельӧсӧ. Розаӧн, жасминӧн, гвоздикаӧн тыра видзьясын нывбабаяс чукӧртӧны дзоридз синбордъяс, кодъясӧн вӧдитчӧны парфюмерия вӧчигӧн.

Быдтӧны сідзжӧ быдсикас град выв пуктас. Прансузъяс гӧрдитчӧны асланыс кухняӧн, кӧні уна град выв пуктас.

Канму овмӧсын ыджыд тӧдчанлуныс уна сьӧм вайысь туризмлӧн. Уна турист волывлӧ Парижӧ — ыджыд карӧ, кӧні олӧ 7 млн. гӧгӧр морт. Тайӧ карыслӧн историяыс зэв нин важся. Сійӧ артмӧма 2000 во сайын нин Сена ю шӧрса ді вылын. Тайӧ ді вылас сулалӧ Ен мам нима паськыда тӧдса юр вичко. Сена шуйга вадорын сулалӧ важся университет — Сорбонна, веськӧдланінъяс. Коркӧя корольяслӧн Лувр дворечын ӧні — нималана искусствояс музей. Веськыд вадорса кварталъясӧ вужъясьӧмаӧсь бизнес да вузасян овмӧс. Быд дасӧд олысь Парижын йитчӧма вузасьӧмкӧд. Карса шӧр уличыс — паськыд да мича Елисей видзьяс. Индустрияса уджаинъяссӧ петкӧдӧма ылӧ кар саяс. Кыскӧ туристъясӧс и канмулӧн важся культураыс. Оз тай весьшӧрӧ Прансузмуыд нимав райӧн туристъяс пӧвстын.