Камчатка. Камчатка полуостров нюжалӧма войвывсянь лунвылӧ. Тайӧ Дальньӧй Востоклӧн географически зэв ёна торъялӧм юкӧн, кодӧс кытшалӧма мореӧн да коді сӧмын войвылын йитчӧма материккӧд векньыдик перешеекӧн. Коркӧ Камчатка вӧлӧма діӧн. Полуостровсянь асыввылын куйлӧны Командорскӧй діяс.
Полуостров пӧлӧн мунӧны кык горнӧй хребет, кодъяс костын куйлӧ паськыд впадина; сэті визувтӧ Камчатка ю. Асыввывса берегыс да торйӧн нин рытыввывса берегыс ляпкыд, удобнӧй бухтаыс сэні этша.
Камчаткаын зэв паськыда петкӧдчӧ вулканическӧй деятельность. Кыкнан хребетсӧ, медся нин асыввывсасӧ, орйӧдлӧма изверженнӧй пӧрӧдаяслӧн уна лыда петанінъясӧн. Лавалӧн зэв гырысь потокъяс да вулканическӧй пӧим вевттьӧны паськыд пространствояс.
Ставыс Камчаткаын лыддьыссьӧ 100 сайӧ вулкан, кодъяс тані шусьӧны сопкаясӧн, на пӧвстысь 19-ыс действуйтӧны. Кусӧм вулканъяс эмӧсь и рытыввылын, и асыввылын, действуйтысьяс — асыввыв хребет вылын да сӧмын ӧти — рытыввыв хребет вылын. Найӧ сулалӧны извержениеяслӧн древньӧйджык центръяс гӧгӧр группаясӧн, кытшӧн; тайӧ центръясыс мукӧдлаас тыяс улынӧсь нин. Медся известнӧй вулканъяс: Авачинскӧй сопка да Камчаткаса вулканъясысь медся джуджыдыс — Ключевскӧй сопка (4850 м). Миянлы тӧдса кад чӧжӧн (XVІІІ нэм первой джынсянь) Ключевскӧй сопкалӧн вӧлі 30 кымын извержение. Вулканъяслӧн конусъясыс во гӧгӧр вевттьысьӧмаӧсь лым шапкаясӧн; извержениеяс дырйи лым сылӧмысь овлӧны наводнениеяс. Вулканъяс кындзи, Камчаткаын эмӧсь пӧсь ключьяс да гейзеръяс.
Камчаткалӧн войвыв юкӧныс куйлӧ Ленинград широта вылын, лунвыв юкӧныс — Киев широта вылын. Климатыс тані небыдджык Охотскӧй море побережье вылын дорысь, но век жӧ ёна суровӧйджык СССР Европейскӧй юкӧнлӧн сійӧ жӧ широтаяс вылын дорысь. Тулысыс воӧ сёрӧн, гожӧмыс дженьыд. Охотскӧй морелань бана рытыввыв джынйыс кӧдзыдджык асыввывса дорсьыс. Центральнӧй юкӧнас климатыс континентальнӧйджык да шоныдджык, тӧлын лымйыс этша, сэк кор побережьеын, торйӧн нин асыввыв побережьеын, осадокъяс усьӧны уна, лымйыс зэв джуджыд, тшӧкыда овлӧны пургаяс да уна букыд лунъяс. Войвыв юкӧнас — тундра, коді пырӧ войвыв широталӧн 60°-ысь лунвылӧджык. Полуостров шӧрас да кутшӧмакӧ побережьеас — тайга; морскӧй берегъяс вылын сійӧ вуджӧ ляпкыдик каменнӧй кыдз пу заросльясӧ, а гӧра пӧкатъясын вежсьӧ сук, прӧйдитны позьтӧм сус пу стланикӧн.
Лугӧвӧй растительность, торйӧн нин Камчатка ю долинаын, чуймӧдӧ ёна быдмӧмнас; ӧткымын турунъяс быдмӧны джуджданас 2 да 3 метрӧдз. Тані успешнӧя вӧдитӧны овощи, котыртӧма зернӧвӧй овмӧс.
Камчаткаса животнӧй мирыс дівывсакодь. Тані абуӧсь вӧрса уна животнӧйяс, например, йӧра, енот кодь пон, рысь; материксянь Камчаткаӧ вуджӧмыслы мешайтӧ сійӧ, мый перешеекыс вӧртӧм. Ур воис Камчаткаӧ неважӧн на. Медся тшӧкыда паныдасьлӧны ошъяс, кодъяслы тані сюрӧ уна сёян (чери, сус пу ӧрешки).
Камчаткаса население медсясӧ олӧ юяс да побережье пӧлӧн, мый йитчӧма тані развитӧй чери кыян промыселъяскӧд. Населениелӧн главнӧй занятиеяс: чери кыйӧм, морскӧй зверь кыйӧм, кӧр видзӧм да пушнӧй промысел.
Камчатскӧй ваяс зэв озырӧсь чериӧн; мукӧддырйи чериыс мунӧ сэтшӧм уна, мый сійӧс позьӧ кутавны киӧн. Рыбнӧй промышленность бӧръя воясӧ развитчис зэв ёна: стрӧитӧма уна консервнӧй завод, медсясӧ ю вомъясын. Промыслӧвӧй чериясысь медся ценнӧйӧсь: кета, кижуч, абуджык ценнӧй горбуша. Уна консерв вӧчӧны сідзжӧ крабъясысь.
Результат теста