Мукӧд материкъясысь Австралиялӧн торъялӧмыс вайӧдіс сыӧ, мый сэні сӧвмӧма аслыспӧлӧс быдмӧг да пемӧсулов.

Австралияса унджык быдмӧгъясыс оз паныдасьлыны мукӧд му юкӧнъясын. Торйӧн нин тані паськалӧмаӧсь унапӧлӧс акацияяс да эвкалиптъяс. Эвкалиптъяс быдмӧны зэв ӧдйӧ да мукӧдъясыс на пӧвстысь воӧны 100–150 м судтаӧдз. Налӧн пу сьӧвмӧс зэв крепыд, вужъясыс зэв кузьӧсь, пыдӧ пырӧны муӧ да сэтысь босьтӧны зэв уна ва. Эвкалипта вӧръяс абу ёна сукӧсь да югыдӧсь. Унджык эвкалиптъяслӧн корйыс бергӧдчӧма шонділань дорышӧн и та вӧсна гож сайыс ёнасӧ оз артмы. Коръяссьыс вӧчӧны эвкалипт вый. Зэв гырысь татшӧм пуясыс кындзи, эмӧсь и ляпкыдик эвкалиптъяс, кодъяс быдмӧны кустъясӧн. Эвкалиптъяслысь ӧткымын видъяс вайӧма Австралияысь Сӧвет Союзӧ да бура быдмӧны Кавказын Сьӧд саридз вадор пӧлӧн; найӧс сэтчӧ садитӧма нюръяс косьтӧм могысь.

Австралияса васӧд вӧръясын зэв ёна паськалӧмаӧсь пу кодь лудіктурунъяс.

Пемӧсуловыс сідзжӧ аслыспӧлӧс. Австралияын кольӧмаӧсь на сэтшӧм пемӧсъяс, кодъяс зэв нин важӧн бырӧмаӧсь мукӧд му юкӧнъясын. Тані эмӧсь сэтшӧм пемӧсъяс, кодъяс вайӧны лэбачьяс моз колькъяс, но кольк пытшкысь петӧм пиянсӧ вердӧны йӧлӧн, кыдзи нёньӧдчысьяс. Татшӧм «лэбач-зверъясӧн» лоӧны джынвыйӧ да тыр овтӧминъясын олысь ехидна да Австралия асыв-лунвывса ю доръясын олысь утканыр (145 да 146 серп.). Зэв уна тані зепта пемӧсъяс, кодъяс ичӧтик чужӧм пиянсӧ вӧдитӧны кынӧм увса зептын. Зептаяс лыдысь торйӧн уна унапӧлӧс кенгуруяс; ӧткымынъяс на пӧвстысь судтанас воӧны 2 метрӧдз (147 серп.). Миянлы тӧдсаджык нёньӧдчысьяс Австралияын зэв этша. На пӧвстысь колӧ индыны вӧлявыв пон динго вылӧ, тані сійӧ медся видзчысьмӧн яйвыв пемӧс. Лэбачьяс пиысь Австралияын сӧмын олӧ бордтӧм страус эму да лирабӧж (148 серп.). Австралия войвывса тропик вӧръясын олӧны казуар да зэв мича гӧна райса лэбач; тайӧ лэбачьясыс олӧны сідзжӧ Выль Гвинея вылын. Тані зэв уна быдсяма попугайыс (например, еджыд да сьӧд какаду). Сынӧдын кымӧръяс моз лэбалӧны москитъяс, номъяс да гутъяс, кодъяс зэв ёна пикӧ воштӧны и йӧзӧс, и пемӧсъясӧс.

Татчӧс видз-му овмӧсса быдмӧгъяс да гортса пемӧсъяс Австралияын дзик эз вӧвны; найӧс татчӧ вайисны европеечьяс. Ӧні Австралияын торйӧн ёна видзӧны ыжъясӧс; ыж стадаяс вылӧ унаысь усьласьӧны дингояс (149 серп.). Татчӧ вайӧм кроликъяс сэтшӧма рӧдмисны, мый найӧ лоисны муяслы да пӧскӧтинаяслы лёктор вӧчысьясӧн. Медым не лэдзны кроликъясӧс выльлаӧ, вӧлі вӧчӧма уна тысяча километр кузя сутшкасян сутугаысь потшӧсъяс; но и тайӧ эз видз Австралия пасьта кроликъяслысь паськалӧмсӧ. Бӧръя кадӧ кроликъясӧс ёна кыйӧны сылӧн яй да ку вӧснаыс.