Европа вадор пӧлӧн мунӧ Атлантика океан да сылӧн саридзьясыс. Ачыс океаныс кытшовтӧ Скандинавияса да Пиреней кӧджъяс рытыввыв бокті, Ыджыд Бритму да Ирландия діяс гӧгӧр, Франция рытыв берегӧд заводитчӧ Бретань кӧджсянь да мунӧ водзӧ лунвывлань. Мукӧд берегъяссӧ Европалысь мыськӧны Атлантика океанлӧн саридзьясыс: войвылын — Войвыв Полюсдорса, рытыв-войвылын — Войвывса либӧ Немеч да Балтика, лунвылын — Мушӧрса да сылӧн юкӧнъяс (Адриатика, Мрамор, Сьӧд да Азов саридзьяс).

Кытшласьӧмӧн медся нин торъялӧ Атлантика океанлӧн рытыв-вой берегыс. Уна местаясын гаваньяс кутӧны бур йитчӧм странапытшса промышленнӧй шӧринъяскӧд да сы вӧсна найӧ пӧрины гырысь портъясӧ. Ю вомъясӧдз воысь тулӧмъясыс вӧсна медыджыд гаваньясӧн Атлантика океанын да Войвывса саридзын лоисны ю вомъясын сулалысь гаваньяс, татшӧмъясыс: Лондон, Гамбург, Роттердам, Антверпен, Гавр.
Чери кыйӧмӧн медся нин торъялӧ океанлӧн вадор визьыс, Войвыв Полюсдорса да Немеч саридзьяс. Медшӧр кыян чериыс — сельди, треска, камбала.

Атлантика океанкӧд Мушӧр саридз ӧтлаасьӧ векньыд да ляпкыд Гибралтар вискӧн. Пасьтаыс сылӧн сӧмын 17 км, медджуджыд местаыс — 255 м. Векньыд вис омӧля лэдзӧ тулӧмъяссӧ, сы вӧсна найӧ Мушӧр саридзын пӧшти оз тӧдчыны. Вислӧн порогыс оз лэдз океанысь пырны кӧдзыд валы, сы вӧсна саридз пыдӧсланьын температураыс лоӧ 13° гӧгӧр шоныд. Шоныд ва ыджыд запасыс отсалӧ небзьӧдны тӧвсӧ Мушӧр саридз берег пӧлӧнын. Тайӧ саридз ваыслӧн температураыс ӧткодь да сы вӧсна сэні тшӧтш ӧткодь и чери пӧрӧдаыс. Медся уна тунеч да камбала чери.

Медыджыд гаваньяс Мушӧр саридзлӧн — Марсель, Генуя — войвывладор берегъясас, Стамбул (Константинополь) — Босфор дорын, коді йитӧ Мрамор да Сьӧд саридзьясӧс, Одесса да Новороссийск — Сьӧд саридз дорын.

Америка восьтытӧдз да сыкӧд волысьтӧдз, мӧд ног кӧ 1500 воӧдз, Европалӧн саридз пыр волысьӧмыс вӧлі сӧмын берег пӧлӧн плавайтӧмӧн да Мушӧр саридздорса африкаса да азияса берегкӧд йитӧд кутӧмӧн. Тайӧ каднас торъя ыджыд тӧдчанлуныс вӧлі войвылын Войвыв саридзлӧн, Балтика саридзлӧн да лунвылын Мушӧр саридзлӧн.

Кор паськалі волысьӧм Америкакӧд, сэк медся бур ветлан саридз туйӧн лои Атлантика океан, а Мушӧр саридз ассьыс тӧдчанлунсӧ воштіс. Сійӧ лои ичӧт тӧдчанлуна туйӧн.

Тайӧ лоӧмторсьыс Мушӧр саридз петіс сӧмын 1869-ӧд во бӧрын. Сэки эштіс Суэц канал стрӧитӧм, коді йитіс Мушӧр саридзӧс Гӧрд саридз пыр Индия океанкӧд. Но тайӧ саридзыс ӧні на оз ло медшӧр саридз туйӧн. Унджык судноыс сы пыр Атлантика океанса гаваньяссянь да Индия да Лӧнь океанса гаваньясӧдз ветлӧны прӧстӧ транзитӧн.

Немеч саридзлӧн тӧдчанлуныс ӧні ёна ыджыдджык. Тайӧ сы вӧсна, мый сійӧ босьтӧ медбур куйланін волысьны Войвыв Америкакӧд да коді лоӧ рытыввыв Европаса медся ёна вузасьысь, ньӧбасьысь государствояс дінын.

Войвыв Полюсдорса саридзлӧн тӧдчанлуныс волысьӧмын лои сӧмын Октябрса революция бӧрын. Сӧветскӧй экспедицияяс вӧчисны сійӧс Евразияса став войвыв берег пӧлӧн волысьны заводитан пунктӧн. Медыджыд гаваньясыс тані: Мурманск да Архангельск.