Тайӧ мутасыс, коді куйлӧ Енисей ю да Лӧнь океан вадоръяс костын, — СССР-лӧн медся паськыд, зэв шоча овмӧдӧм да ӧнӧдз медся омӧля освоитӧм юкӧн.
Рельеф серти Асыввыв Сибырлӧн мутасыс юксьӧ куим пельӧ: 1) Енисей да Лена юяс костын паськыд Шӧр Сибырса тшӧтшкӧс вывтас; асыв-лунвылын сійӧ вуджӧ Лена сайӧ да нюжалӧ Стан мусюрӧдз, босьтӧ Алдан юлысь бассейнсӧ; 2) гӧраӧсь район, коді дорӧсалӧ тайӧ тшӧтшкӧсінсӧ лунвывсянь; 3) асыввылын да асыв-войвылын гӧра муткыръяслӧн да мусюръяслӧн районъяс.

Шӧр Сибырса тшӧтшкӧс вывтас — му кышлӧн медся важъя юкӧнъясысь ӧти. Вывтассӧ ёна вундалӧма ю ковтысъясӧн и мукӧдлаас сійӧ кажитчӧ гӧраӧсь муӧн. Но тайӧ вывтасыслӧн ӧтувъя веркӧсыс вель тшӧтшкӧс, омӧля гыа.

Лунвыв гӧраӧсь район. Лунвывсянь да асыв-лунвывсянь Шӧр Сибырса тшӧтшкӧс вывтассӧ кытшалӧма гӧраясӧн, кодъясӧс позьӧ юкны куим группа вылӧ: Саян-Байкал да Байкалсай гӧраӧсь муяс да Стан мусюр. Медся джуджыдӧсь тані Саян гӧраяс (3500 м гӧгӧр).

Асыввывса да асыв-войвывса гӧраӧсь районъяс. Асыввыв районса мусюръяс нюжалӧмаӧсь мыйкӧ мында параллель пӧлӧн, мыйкӧ мында меридиан пӧлӧн. Асыв-войвыв районса мусюръяс артмӧдӧны муткыръяслысь кык мегыр, кусыньнас лунвылӧ (Янвйыв, Колыма (Гыдан), Чукотка (Анадырскӧй) мусюръяс артмӧдӧны ортсыса мегырсӧ, Черскӧй мусюр — пытшкӧссасӧ). Таысь кындзи, эмӧсь и меридиан пӧлӧн нюжалысь мусюръяс Камчатка кӧджын да Сахалин ді вылын. Камчаткаын, сылӧн асыввыв вадор пӧлӧныс, да Курила діяс вылын эмӧсь уна вулканъяс — сопкаяс, кусӧмаяс и ловъяяс. Медся джуджыд ловъя вулканлӧн — Ключ сопкалӧн — джудждаыс 4850 м.