Мувыв куйланін да ӧтувъя характеристика. Сӧвет Ылі Асыввыв босьтӧ ССРС-лысь став асыввыв дорӧссӧ. Шоринсянь тайӧ медылысса юкӧн Союзлӧн: 8500 км торйӧдӧны Мӧскуаӧс Лӧнь океанысь; Ылі Асыввылын нин асывводз, кор Мӧскуаын сӧмын на вой шӧр кад.

Ылі Асыввывлӧн естественнӧй вежтасӧн рытыв-войвылын лоӧны гӧра мусюръяс, кодъяс сійӧс торйӧдӧны Асыввыв Сибырысь; рытыв лунвылын да лунвылын сылӧн вежтасыс ӧткодь канму суйӧркӧд, коді мунӧ Амур да Уссури юяс кузя.

Веськӧдлӧм боксянь миян ставнас Ылі Асыввыв юкӧма кык пельӧ: Хабаров му да Саридздор му, кодъяс пытшкӧ пырӧны Асыввыв Сибырлӧн тӧдчана юкӧн, Чукотка кӧдж да Колыма вожлӧн юкӧн, да районъяс, кодъяс куйлӧны Стан мусюръяссянь рытыввывланьын да войвывланьын.

Мутас ыджда серти Ылі Асыввыв СССР-лӧн гырысьджык физико-географическӧй районъс пиысь ӧти. Сэк жӧ Ылі Асыввыв — аслас вӧр-ва серти вывті уна пӧлӧса физико-географическӧй район. Тані паныдасьлӧны быдсикас ландшафтъясыс: лунвыв Байкалсайса кос степъяссянь рытыввылын Камчаткаса да Сахалинса руа да уль вадоръясӧдз асыввылын, йиӧн вевттьӧм Врангель дісянь войвылын пӧшти субтропикса ландшафта Лунвыв Уссури муӧдз. Тані эмӧсь и гольцыяса гӧра мусюръяс, и бура чужтан увтасъяс, и зэв гырысь вулканъяс, кодъяс вевттьысьӧмаӧсь некор сывлытӧм лым эшкынӧн. Став тайӧ унасикаслуныс нӧшта на дзугсьӧ кадысь кадӧ вежласьысь муссонъясӧн, кодъяс тӧвнас вайӧны Асывыв Сибырысь чизыр кӧдзыд да вывті кос сынӧд, а гожӧмнас — океансянь зэръяс да туманъяс. Тундра да векыся кын му тані мунӧны сэтшӧм ылӧ лунвывлань, кыдзи некӧн мукӧдлаын ССРС-ын, а уссури тайгаын быдмӧгуловыс тэчӧма сэтшӧм быдмӧгъясысь, кодъяс казьтылӧны Мупомса да Китайса субтропик районъясысь шоныд климатсӧ. Войвылын ветлӧны кӧръяс вылын да понъяс вылын, кыйӧны моржъясӧс да тюленьясӧс, вердчӧны вайӧм няньӧн; лунвылын ветлӧны вӧвъяс вылын, гӧрӧны буйволъясӧн, кыйӧны тигръяс, вӧдитӧны рис.

Асыввыв Сибиркӧд ӧтувъя ывлавыв озырлунъяс дінӧ — вӧр, пушнина, кӧръяс дінӧ — тані содӧны нӧшта океанлӧн озырлунъяс — чери, тюленьяс, моржъяс, мех серти дона камчаткаса бобр да котик. Вывті озыр Ылі Асыввыв и мупытшса перъянторъясӧн. Зарниысь кындзи, коді уна лыдӧн эм уналаын, тані эм кӧрт да рӧма металлъяс, изшом да мусир, гранит да слюда.

Тайӧ ывлавыв серти унапӧлӧс да озыр муыс ӧтувтчӧ аслас саридз бердын куйланінӧн. Саридз — медшӧр волысян туй сылӧн торъя юкӧнъяс костын. Сӧмын асыввывса саридзьяслӧн вадор линия кузьтаыс лоӧ 16 сюрс км гӧгӧр; войвывса саридзьяслӧн Колыма ю вомӧдз — 4 сюрс км-ысь унджык. Ывлавыв гӧгӧртасъяс серти Ылі Асыввыв юксьӧ 5 пельӧ, кодъяс ӧти-мӧдсьыс ёна торъялӧны: 1) Амурдор, 2) Саридздор, 3) Сахалин да Окота саридз вадор, 4) Камчатка, 5) Чукотка-Анадыр му.