Океанъяс пытшкын торйӧдӧны саридзьяс.

Саридз — океанлӧн юкӧн, коді торйӧдӧма сыысь косінӧн либӧ ваувса вывтасъясӧн да торъялӧ сыысь ваяс, визувъяс да вапытшса олысьяснас.

Материк серти куйлан ног боксянь торйӧдӧны пытшкӧсса да дорса саридзьяс. Пытшкӧссаӧн шуӧны саридзсӧ, гӧгӧртӧма кӧ сійӧс быд боксянь косінӧн, шуам Сьӧд саридз. Саридзыс кӧ куйлӧ материк дорын, сійӧ дорса саридз. Татшӧмӧн позьӧ шуны Беринг саридз. Атлантика океанын эм «вадоръястӧм саридз» — Саргасс саридз, кодлысь вежтасъяс артмӧдӧны океанса визувъяс.

Удж. Атласса картаяс вылӧ видзӧдігӧн, тӧдмалӧй, пытшкӧсса али дорса саридзӧн лоӧны: а) Гӧрд саридз; б) Кара саридз; в) Араб саридз; г) Балтика саридз; д) Оката саридз. Кутшӧм океанынӧсь тайӧ саридзьясыс.

Куръя — океанлӧн либӧ мукӧд вааинлӧн юкӧн, коді сетчӧ косінӧ. Валӧн аслунъяс, визувтан ног, организм сикасъяс серти куръяяс унджыксӧ оз торъявны "асланыс" океанъясысь (саридзьясысь). Татшӧм, шуам, Бискайя либӧ Бенгал куръяяс (петкӧдлӧй найӧс мусярджынъяс карта вылысь).

Удж. Лӧсьӧдӧй туйдӧд, кыдзи колӧ петкӧдлыны картаысь саридз да куръя.

Мирса океанлӧн юкӧнъяс йитчӧмаӧсь мӧда-мӧдныскӧд висъясӧн. Вис — абуджык паськыд вааин, кодлӧн ӧтар-мӧдар боксянь материк либӧ ді вадор.

Удж. Атласса картаяс вылӧ видзӧдігӧн, тӧдмалӧй, кутшӧм океанъяссӧ йитӧ: а) Беринг вис; б) Магеллан вис. Кутшӧм материкъяс либӧ діяс торйӧдӧны тайӧ висъясыс?

Му шарас медся паськыд вис — Дрейк вис, коді йитӧ Лӧнь да Атлантика океанъяс. Сылӧн пасьтаыс 1000 км. Мушӧр саридз Атлантика отвакӧд йитысь Гибралтар вис медвекньыдінас абу 14 км-ысь паськыдджык.

Юалӧмъяс да уджъяс.

1. Подулалӧй Мирса океанлысь ӧтувъялунсӧ, мусерпас кузя Выль Йорксянь Токиоӧдз воигмоз. Татшӧм каръяс костын кутшӧм маршрутъяс кузя позьӧ ветлыны? Кутшӧм саридзьяс, океанъяс, куръяяс да висъяс пыр мунӧны тайӧ маршрутъясыс?
2. Мыйӧн торъялӧны: а) ді да материк; б) куръя да саридз.
3. Саридзлысь географияса куйланін гижалан план серти висьталӧй, кӧні куйлӧны Беринг саридз да Сьӧд саридз.
4. Мусярджынъяс контур карта вылӧ гижӧй тайӧ параграфас пасйӧм став океан, саридз, куръя, вис, ді да архипелагсӧ.
5. Атлас серти тӧдмалӧй тіян оланінсянь медся матыс саридз да мый ылнаын сійӧ.