Став Африкасӧ асулалісны империалист канмуяс, ӧні сэні сӧмын налӧн тырвыйӧ да джынвыйӧ колонияяс, кӧть эськӧ мукӧдыс на пытшкысь и лыддьысьӧны асшӧр канмуясӧн.

Англия киын Лунвыв Африкаса Союз. Тайӧ брит доминион, коді босьтӧ шӧркоддьӧм вӧньын лунвыв юкӧнсӧ Африкалысь. Лунвыв Африкаса Союзын йӧзыс 3/4 пайыс кафръясысь, готтентотъясысь да бушменъясысь; мукӧд йӧзыс лоӧны буръяс, голландечьяслӧн йылӧмыс, англичана да мукӧд.

Йӧз. Африкаын олӧ 216 млн. морт. Мутас серти Африка ыджыдджык Европаысь куим пӧв, но пӧшти куим пӧв жӧ и сійӧ ичӧтджык Европаысь йӧз лыд серти. Йӧзлӧн шӧркодь топыдлуныс Африкаын (7 кымын морт 1 кв. км вылӧ) тӧдчымӧн ичӧтджык Европаын либӧ Азияын серти.