Ті тӧдмаланныд
1. Австралия куйлӧ ылӧсас сэтшӧм жӧ широтаяс костын, кыдзи и Лунвыв Африка. Мый эськӧ позис чайтны та серти Австралияса климат йылысь? 2. Климат картаяс анализируйтӧмӧн тӧдмалӧй, Австралия кутшӧм юкӧнын ыджыдалӧны пассатъяс. Австралия контура карта вылын тӧдчӧдӧй климат вӧньяслысь вежтасъяс, быд вӧньыслы индӧй сынӧд массаяс, пырджык пӧльтан тӧвъяслысь нырвизьяс, январся да юлься шӧр температураяс, вогӧгӧрся енэжва лыд.
Уськӧдӧй тӧд выланыд: Пырся тӧвъяслӧн кутшӧм системаыс лӧсялӧ тропик параллельяслы?
Му пытшкӧс тэчасног да му вевдор.
Австралиялӧн му веркӧсыс быдлаті ӧткодьджык. Тайӧ — плавкӧс шыльыдін, кодлӧн дортіыс кыптыштӧма. Торъя ыджыд мусюръяс эмӧсь Австралия рытыввыв юкӧнын. Аслас тэчасногнас Австралия ёна мунӧ Лунвыв Африкалань, Индостанлань да Антарктидалань, кодъяскӧд, буракӧ, ёна важӧн вӧлӧма ӧтпомысь. Асывладорса джуджыдджык юкӧнас эмӧсь кӧрӧмӧн артмӧм гӧраяс — Австралияса Альпъяс, 2800 м-ысь джуджыдджыкӧсь. Австралияса Альпъяслӧн йывъясыс лым визьысь улынӧсь. Рытывладорӧ гӧраяслӧн пӧкатъясыс ньывкыдӧсь да муыс вуджӧ увтасінӧ.
Кык-коймӧд юкӧнсьыс унджык местаыс Австралияын кос, овтӧм кодь климата. Сӧмын асыввылас да войвыв доръясас овлӧны уна зэръяс гожӧмын. Тайӧ лоӧ сы понда, мый гожся кадӧ — ноябр тӧлыссянь апрель тӧлысьӧдз — Австралия материк ёна шоналӧ, да сэтчӧ пытшкас тӧвъяс пӧльтӧны саридзьяссянь. Войвылас пӧльтӧны рытыв-вой муссонъяс, найӧ вайӧны зэв уна ва Малайя архипелагсянь. Асыввылын тӧвъяс пӧльтӧны Лӧнь океансянь.
Карта серти удж.