1. Мыйӧн мирса океаныс тӧдчана?
2. Кыдзи мурталӧны океанлысь джудждаяссӧ? Мый пыдна медся джуджыдіныс?
1. Мый лоӧ океанса визув. Йӧзыс важысянь тӧдісны: океанад ваыс вештасьӧ зэв ылӧдз. Саридзысь тшӧкыда сюрлісны тупкӧм сулеяяс, кытчӧ неминучаӧ сюрӧм морякъяс сюйлісны гижӧд асланыс шог йылысь. 1850 воын Испания вадорланьысь сюрӧма тупуысь вӧчӧм лагун, кӧні кокос кышысь перйӧмаӧсь Колумбсянь Испанияса королевалы Гаити ді вывсянь 358 сайын мӧдӧдӧм гижӧд.
1. Аддзылінныд-ӧ, кыдзи саридз (ты, ю) веркӧсті ветлӧны гыяс? Кыдзи найӧ артмӧны?
2. Мый ті лыддинныд либӧ видзӧдінныд киноысь (телевизор пыр) саридзвыв бушков йылысь?
Саридз ватӧ видлінныд энӧ? Кутшӧм сылӧн кӧрыс?
Океанъяс пытшкын торйӧдӧны саридзьяс.
Саридз — океанлӧн юкӧн, коді торйӧдӧма сыысь косінӧн либӧ ваувса вывтасъясӧн да торъялӧ сыысь ваяс, визувъяс да вапытшса олысьяснас.
Нёль океан пиысь медся ыджыд — Лӧнь океан. Сылӧн пасьтаыс босьтӧ мирса став отваысь матӧ джынсӧ. Тайӧ Му шар веркӧсысь коймӧд юкӧнысь унджык да став косінсьыс унджык. Сы вӧсна Лӧнь океан шуӧны нӧшта Ыджыдысь-Ыджыд океанӧн.
Удж. Муртыштӧй мусерпас вылысь ылнаяс километръясӧн Лӧнь океан доръяс костын экватор серти да 170° р. д. меридиан серти. Кодарӧ Лӧнь океан нюжалӧма кузьджыка.
Мирса океан либӧ мушарса отва — му вевдорас медся ыджыд ва чукӧр, гидросфералӧн медшӧр юкӧн. Мирса отва вевттьӧ му веркӧслысь 3⁄4. Тайӧ — ӧтувъя ва ылдӧс: сылӧн кӧть кутшӧм чутсянь позьӧ мӧдас веськавны косінӧ петавтӧг.
Шонді югӧръяс шонтӧны океанлысь веркӧссӧ, та помысь ва пакталӧ да кайӧ атмосфераӧ. Атмосфераын ва ру кӧдзалӧ да пӧртчӧ ва войтъясӧ (конденсируйтчӧ). Ва войтъясысь да йи чиръясысь артмӧны кымӧръяс. Кымӧръясысь усьӧ зэр да лым, тадзи мыйтакӧ ва бӧр локтӧ океанӧ. Тӧвъяс нуӧны кымӧръяссӧ косін весьтӧ, кӧні наысь тшӧтш усьӧ зэр-лым. Енэжваыс мыйтакӧ йиджӧ му пытшкас, содтӧ мусинас васӧдлунсӧ да тыртӧ мупытшса ваяс, а мыйтакӧ визувтӧ юясӧ да мукӧд вааинъясӧ.
1. Висьталӧй ва тӧдчанлун йылысь.
2. Кутшӧм форматъясӧн овлӧ ваыс. Кыдзи шусьӧны ӧти форматысь мӧдас вуджан процессъяс? Кутшӧм гӧгӧртасын найӧ мунӧны?
1. Гижалӧй тетрадяныд схема; юалан пас пыдди гижӧй воча кывъяс.
из сикасъяс артмӧм серти
Пуксьӧс
Ыльӧбтӧм
Гранит
Органикатӧм
Химияса
Извесьт из, мел, из шом
Мольыд из, каля из, лыа, сёй.